Εισαγωγή μέρος 2ο : Τι είναι η Ελληνική Μυθολογία:

Τι είναι η Μυθολογία ;

       Η Μυθολογία είναι ένα σύστημα από μύθους, οι οποίοι συνδέονται μεταξύ τους, εξηγούν τα μυστήρια του Σύμπαντος, των θεών και των ανθρώπων και αντικατοπτρίζουν τις ιδιαιτερότητες του κάθε λαού, αφού οι μυθολογίες των πολιτισμών διαφέρουν μεταξύ τους.  Όμως   δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε μία πολύ σημαντική αλήθεια που μας υπογραμμίζει η συγκριτική μελέτη των μύθων, ότι υπάρχουν κοινά μυθικά μοτίβα, που συναντώνται σε όλες τις μυθολογίες, αν και κάτω από διαφορετικές μορφές.

    

 Τι είναι η Ελληνική μυθολογία;

Η ελληνική μυθολογία είναι στην πραγματικότητα η πιο αρχαία ιστορία των λαών που έζησαν στη γη η οποία, πολύ αργότερα, ονομάστηκε Ελλάδα. Αυτή η γη είναι το Αιγαίο και ο Περι-Αιγαιακός χώρος. Η ελληνική μυθολογία επομένως αποτελεί την κρυπτογραφημένη προ-ιστορία των πρώτων Ελλήνων και κυρίως τις αγωνίες του και τον αγώνα του για επιβίωση αρχικά και την ανάπτυξή του στη συνέχεια"

Ένας τμήμα της Ελληνικής Μυθολογίας ταυτίζεται με την φυσικογεωλογική εξέλιξη του Ελλαδικού χώρου.  Συνεπώς, η Ελληνική Μυθολογία έχει πέραν των άλλων και μια φυσικογεωλογική διάσταση ή γεωμυθολογική διάσταση».

Η Γεωμυθολογία, ένας νέος επιστημονικός κλάδος των Γεωεπιστημών, συνδέει τη γεωλογική – κλιματική εξέλιξη μιας περιοχής με τους μύθους που αναφέρονται σε αυτήν. Με τη συνεργασία των Γεωεπιστημών και των άλλων θετικών επιστημών προσπαθούμε να ανακαλύψουμε και να κατανοήσουμε γεωπεριβαλλοντικά στοιχεία και δεδομένα, που ενυπάρχουν σε μία μυθολογική αφήγηση.

Τιτανομαχία

Ο άνθρωπος της προϊστορικής εποχής που κατοικούσε στην περιοχή αυτή υπήρξε μάρτυρας όλων αυτών των φυσικογεωγραφικών και γεωλογικών μεταβολών και καταστροφών, όπως είναι σεισμοί, ηφαίστεια, θύελλες και τυφώνες, ξηρασίες και πυρκαγιές, πτώσεις μετεωριτών, τήξη των παγετώνων, παλιρροιακά κύματα , κατακλυσμούς και καταποντισμούς.

Κυρίως όμως υπήρξε μάρτυρας όλων των κατακόρυφων μεταβολών της στάθμης της θάλασσας που είχαν σαν τελικό αποτέλεσμα την ολοκληρωτική κατάκλυση μεγάλων τμημάτων της ξηράς και τη βαθμιαία μετατροπή της σε πολλά μικρότερα ή και μεγαλύτερα νησιά.

Μύθοι όπως η Τιτανομαχία και η Γιγαντομαχία αναφέρονται σε έντονα γεωλογικά και φυσικά φαινόμενα.

Θα σας δώσω μια μικρή περιγραφή της Τιτανομαχίας όπως περιγράφεται στη Θεογονία του Ησιόδου.

Η Τιτανομαχία ήταν ένας πόλεμος μεταξύ των Τιτάνων ( ο Κρόνος με τα αδέλφια του(οι οποίοι μάχονταν από το βουνό Όθρυς) και των Ολύμπιων θεών- Δία, Εστία, Δήμητρα, Ήρα, Άδης, Ποσειδώνας, οι Εκατόγχειρες, οι Γίγαντες και οι Κύκλωπες. Αυτός ο φοβερός πόλεμος κράτησε δέκα χρόνια .

«κατά τη διάρκεια της Μάχης η γη κουνιόταν ολόκληρη,

  πελώριοι βράχοι που έβγαζαν φωτιά εκτοξεύονταν

ο απέραντος πόντος βούιζε,

στέναζε ο ουρανός 

και απ’ τις ρίζες του τιναζόταν ο Όλυμπος, από τις ριπές των αθανάτων,

η δόνηση έφτανε βαθιά στον Τάρταρο, τον μαύρο.

Ο Δίας όρμησε και με το στιβαρό του χέρι πέταγε  αστραπές και βροντές.

Και η ζωοφόρος γη τριγύρω καιγόταν  με ορυμαγδό,

τριζοβόλαγαν τα δάση στη μεγάλη πυρκαγιά, η γη έβραζε ,

τα καυτά νερά του Ωκεανού και ο άπατος πόντος τύλιγε με θερμούς υδρατμούς τους τιτάνες

και η φλόγα έφτανε ως το θεϊκό αιθέρα, στον Όλυμπο  και τύφλωνε τους θεούς

Ύστερα από όλα αυτά και με πάρα πολύ μεγάλη δυσκολία η μάχη άρχισε να κλίνει με το μέρος των Ολυμπίων.

Τότε οι τρεις Εκατόγχειρες, με τα τρακόσια χέρια τους συνολικά, σήκωσαν τρακόσιους τεράστιους βράχους και καταπλάκωσαν τους Τιτάνες.

Και σαν πέτυχαν τούτο το απίστευτο, τότε πια τους πήραν και τους έριξαν κάτω από τη γη τόσο βαθιά όσο απέχει από τη γη ο ουρανός. Εκεί, στον σκοτεινό και μουχλιασμένο χώρο του Ταρτάρου, τους έδεσαν με βαριά δεσμά. Γύρω τους χάλκινος φράχτης και πέρα ως πέρα νύχτα και τείχος τριπλό" από εκεί δεν γίνεται να ξαναβγούν, τις πόρτες τις έχει κλείσει ο Ποσειδώνας και έβαλε φύλακες τους Εκατόγχειρες.

Όλη αυτή η θαυμάσια περιγραφή της τιτανομαχίας  δεν είναι τίποτε άλλο από εκρήξεις ηφαιστείων, σε ξηρά και θάλασσα, πτώση μετεωριτών, κατακλυσμών και καταποντισμών… 

Γιγαντομαχία

 Σύμφωνα με το μύθο της Γιγαντομαχίας η μητέρα των πάντων, η Γη, έστρεψε τους θνητούς Γίγαντες κατά των αθάνατων θεών του Ολύμπου. Οι θεοί καταδίωξαν τους Γίγαντες, οι οποίοι υποχώρησαν έντρομοι. Ο θεός της θάλασσας Ποσειδώνας είχε αναλάβει, κατόπιν εντολής του Δία, να εξαφανίσει το Γίγαντα Πολυβώτη, ο οποίος διέσχισε φοβισμένος το Αιγαίο προκειμένου να σωθεί. Ο Ποσειδώνας τον πρόφτασε κοντά στην Κω. Με την τρίαινά του, απέσπασε ένα τμήμα από την Κω και το εκσφενδόνισε εναντίον του Πολυβώτη. Ο Ποσειδώνας πέτυχε το Γίγαντα και τον καταπλάκωσε. Το κομμάτι αυτό της Κω έγινε η Νίσυρος,  ένα νησί ηφαιστειογενές. Στο νησί  υπάρχει ένας  κρατήρας που ονομάζεται Πολυβώτης . Έτσι λοιπόν οι αρχαίοι πρόγονοί μας περιέγραψαν τη γέννηση ενός ηφαιστειογενούς νησιού .

Γεωμυθολογικό ενδιαφέρον όμως έχουν και οι άθλοι του Ηρακλή

Ηρακλής και Λίχας:

Η εκσφενδόνιση του Λίχα από τον Ηρακλή και η πτώση του στον βόρειο Ευβοϊκό Κόλπο υποδηλώνει τη δημιουργία των Λιχαδονησιών, ηφαιστειακών νησιών, ο σχηματισμός των οποίων συνέβη μεταξύ των ετών 18000 και 6000 Π.Α.Σ.  

Η Διηάνειρα στην πλάτη του Κένταυρου

"Ο Κενταυρος Νέσσος ζούσε στις όχθες του ποταμού Ευήνου, όπου εργαζόταν ως περαματάρης, περνώντας πεζούς διαβάτες στην άλλη πλευρά του ποταμού πάνω στην πλάτη του. Κάποτε πήγε ο Ηρακλής με τη Δηιάνειρα, για να περάσουν τον ποταμό Ο Ηρακλής πέρασε κολυμπώντας το ποτάμι, αλλά εμπιστεύθηκε τη Δηιάνειρα να την περάσει ο Νέσσος. Αλλά ο Νέσσος αποπειράθηκε να απαγάγει τη Δηιάνειρα (ή κατά μία εκδοχή να τη βιάσει), οπότε ο Ηρακλής τον σκότωσε

Ο Ηρακλής σκοτώνει τον Νέσσο

τοξεύοντάς τον με τα δηλητηριώδη βέλη του. Πεθαίνοντας όμως ο Νέσσος έδωσε στη Δηιάνειρα ένα δήθεν ερωτικό φίλτρο ανακατεμένο με το αίμα, λέγοντάς της ότι αν ο Ηρακλής έπαυε ποτέ να την αγαπά έπρεπε να του δώσει να φορέσει ένδυμα εμποτισμένο με αυτό το υγρό.

  Ο Ηρακλής βρισκόμενος κάποτε στην Εύβοια θέλησε να τιμήσει το Δία με μια μεγαλοπρεπή ευχαριστήρια θυσία. Έστειλε το Λίχα, τον κήρυκά του, να του φέρει από το παλάτι της Τραχίνας ένα χιτώνα και ένα ιμάτιο που ήταν συνήθεια να φοράνε στις θυσίες. Η  Διηάνειρα είχε μάθει ότι ο Ηρακλής αγαπούσε μια άλλη γυναίκα , την Ιόλη, και την κυρίεψε τυφλή ζήλια. Τότε θυμήθηκε το ερωτικό φίλτρο που της είχε δώσει ο Κένταυρος Νέσσος πεθαίνοντας, και αποφάσισε να χρησιμοποιήσει το φίλτρο για να ξανακερδίσει τον Ηρακλή.

Ετοίμασε τη λαμπρή φορεσιά για τη θυσία, αφού προηγουμένως άλειψε το χιτώνα με το αίμα του Νέσσου, προσέχοντας όλα αυτά να τα κάνει μακριά από τις αχτίνες του ήλιου και τις φλόγες της φωτιάς, καταπώς την είχε ορμηνέψει ο Κένταυρος. Αφού τελείωσε έκλεισε τα ρούχα μέσα σε ένα ξύλινο κουτί και τα έδωσε στο Λίχα να τα πάει στον Ηρακλή, λέγοντάς του αυτά τα ρούχα να μην τα φορέσει άλλος εκτός του Ηρακλή, να μην δει το χιτώνα το φως του ήλιου ή η λάμψη της φωτιάς και να τον φορέσει κατάσαρκα. Με τις οδηγίες αυτές ξεκίνησε ο Λίχας για την Εύβοια.

 Όταν είχε πια φύγει ο Λίχας η Δηιάνειρα μπήκε στο δωμάτιο της να μαζέψει το κομμάτι το μαλλί με το οποίο είχε αλείψει το χιτώνα με το αίμα, όμως είδε ένα παράξενο πράγμα: η τούφα είχε γίνει άφαντη και στη θέση της υπήρχε μια φούχτα στάχτη μέσα σε άσπρο αφρό. Τότε κατάλαβε ότι αυτό έγινε επειδή είχε πετάξει το μαλλί σε μέρος που το είδαν οι ακτίνες του ήλιου και αμέσως κατάλαβε ότι αφού το αίμα του Κενταύρου εξαφάνισε το μαλλί, θα μπορούσε να κάνει κακό στον Ηρακλή. Τότε κατάλαβε ότι ο Νέσσος την είχε εξαπατήσει και ότι μόνο που επιθυμούσε την ώρα που πέθαινε χτυπημένος από το βέλος του Ηρακλή, ήταν να τον εκδικηθεί. Και πράγματι οι φόβοι της δεν άργησαν να βγουν αληθινοί.

Ο Λίχας έδωσα τα δώρα της Δηιάνειρας στον Ηρακλή, αυτός φόρεσε το χιτώνα, άναψε τη φωτιά και άρχισε τη θυσία. Καθώς φούντωνε η φωτιά για τη θυσία, ο ιδρώτας έτρεχε στο κορμί του Ηρακλή και ο χιτώνας κόλλαγε πάνω του. Σε λίγο άρχισε να ενεργεί το αίμα του Νέσσου και φριχτοί πόνοι έσκισαν το κορμί του.

 
Φώναζε, καταριόταν το Λίχα που βρήκε τέτοιο φρικτό και ύπουλο τρόπο να τον θανατώσει, μα εκείνος έλεγε πως ήταν έργο της Δηιάνειρας. Ο Ηρακλής μέσα στους αβάσταχτους πόνους του άρπαξε το Λίχα και τον πέταξε με το ορμή στον Ευβοϊκό κόλπο και το σώμα του σχημάτισε τα Λιχαδονήσια".