Κρεύσις ή Κρέουσα, η σημερινή Λιβαδόστρα - 5η συνάντηση, 23-2-2018

Κρεύσις κατά τον Παυσανία – Κρεόυσα κατά τον Στράβωνα και Riva d’ ostria =Το Πέρασμα του Λίβα = Λιβαδόστρα κατά τους Καταλανούς

Είναι μια παραθαλάσσια στενή κοιλάδα ανάμεσα στις βραχώδεις απότομες πλαγιές του Κορομπιλιού και του Κιθαιρώνα, μετά τα Λεύκτρα. Στην ανατολική πλευρά διαρρέετε από τον ποταμό της Ωερόης. 

Η Κρεύση ήταν λιμάνι των Θεσπιέων. Ο Παυσανίας επισκέφτηκε την Κρεύση από την Πελοπόννησο και γι’ αυτό αναφέρει ότι ο πλους από την γίνεται με στροφές και δεν είναι γαλήνιος, ακρωτήρια προβάλλουν στα ανοικτά, ώστε να μην μπορεί να πλεύσει κανείς σε ίσια γραμμή, ενώ ταυτόχρονα από τα βουνά πλέουν άνεμοι βίαιοι. Φτάνοντας εκεί δεν βρήκε κάτι αξιόλογο εκτός από ένα γύψινο άγαλμα του Διονύσου διακοσμημένο με χρώματα.

 Το ποτάμι της  Ωερόης. Πηγάζει δυτικά της πόλης των Ερυθρών, στη τοποθεσία «Βεργούτιανη» όπου βρίσκεται το ξωκλήσι της Αγίας Άννας. Η αρχαία ονομασία ήταν η πηγή της Άρτεμης. Το μήκος του ποταμού είναι 23 χλμ. και η πεζοπορία μέσα στην κοίτη του αποτελεί μια ονειρώδη περιπέτεια και εντυπωσιάζει με τη πυκνότητα των φυτών και τη ποικιλία των βοτάνων. Κατά τη μυθολογία η Ωερόη ήταν κόρη του βασιλιά Ασωπού των Πλαταιών.

Οι Καταλανοί το 1300 μ.Χ την ονόμαζαν Riva d’ ostria που σημαίνει   "Το Πέρασμα του Λίβα" μεταφρασμένο σήμερα λαϊκά Λιβαδόστρατα. Η αρχαία Κρεύσις την περίοδο ακμής της αριθμούσε περισσότερο από 3.000 κατοίκους.  Εδώ ο Επαμεινώνδας έφτιαξε νεώριο για την ναυπήγηση 50 πολεμικών καραβιών (τριήρεις) μετά την Μάχη των Λεύκτρων, με σκοπό την κατάκτηση των θαλασσίων οδών του Ιονίου πελάγους. Πολλά στοιχεία για το λιμάνι της Λιβαδόστρας βρίσκονται στα αρχεία της Βενετίας του 14ου αιώνα.

 

Ακρόπολη της Κρεύσιδος στο Κορομπίλι

 

Διατηρείται σε καλή κατάσταση το οχυρωματικό τείχος με πύργους του 4ου αι. π.Χ. αρχικού μήκους περί τα 300 μ. Μέρος του τείχους καταστράφηκε όταν διανοιγόταν ο δρόμος για την παραλία. 

 Πύργος  Σίζι ή Λιβαδώστρας

Η βάση του πύργου έχει διαστάσεις 7x7μ. Το πάχος των τοίχων είναι 1,70μ. Το ανώτερο σωζόμενο ύψος είναι 12 μέτρα. Από τον πύργο στέκεται όρθιος μόνο ο βορειοανατολικός τοίχος του που σώζεται μέχρι τις επάλξεις.

Είναι ο μόνος πύργος στη Βοιωτία που έχει (ή διατηρεί) επάλξεις. Διακρίνεται και μέρος του στηθαίου. Στον πρώτο όροφο του πύργου διακρίνεται η τοξωτή θύρα εισόδου με άνοιγμα 1 μέτρο.

Κάστρο Κρεύσις

Εκβολές του ποταμού της Ωρεόης στον κόλπο της Ωρεόης ή Λιβαδόστρας