Η μάχη του Δία με τον Τυφέα ή Τυφώνα

 Όταν ο Δίας νίκησε του Τιτάνες τους φυλάκισε στα Τάρταρα και έβαλε τους  Εκατόγχειρους  να φρουρούν τη σιδερένια πόρτα που έφτιαξε ο Ποσειδώνας, η Γη γέννησε το στερνό της παιδί τον φοβερό Τυφέα ή Τυφώνα. Πατέρας του ήταν ο Τάρταρος .

 Ο Τυφώνας είναι το πιο τρομακτικό από όλα τα τέρατα. Στο ύψος και στη δύναμη ξεπερνούσε όλα της τα παιδιά.  Μέχρι τους μηρούς είχε ανθρώπινη μορφή, το ύψος του ήταν τόσο τεράστιο ώστε ξεπερνούσε όλα τα βουνά, συχνά το κεφάλι του άγγιζε τα άστρα. Όταν άνοιγε τα χέρια του το ένα έφτανε στην ανατολή και το άλλο στη δύση. Και από τους τεράστιους ώμους του ξεπηδούσαν εκατό κεφάλια ερπετού, που τα μάτια τους ξερνούσαν φωτιά! Από τους μηρούς και επάνω το σώμα του ήταν ένα κουβάρι από τεράστιες  οχιές, που τέντωναν το σώμα τους μέχρι το κεφάλι του και έβγαζαν συριγμούς και απίστευτους ήχους.  Μπορούσε να μιμείται όλες τις γλώσσες, να μιλά στους  θεούς, αλλά  και να μουγκρίζει σαν ταύρος, να βρυχάται σαν λιοντάρι αλλά και να γαυγίζει σαν μικρό χαριτωμένο κουταβάκι! Στο κεφάλι και στα μάγουλα του ανέμιζαν βρωμερές μεγάλες τρίχες. Τα μάτια του έριχναν ένα βλέμμα φωτιά.

Αυτή ήταν η όψη και το ύψος του Τυφώνα όταν επιτέθηκε στον ουρανό, ρίχνοντας εναντίον του πύρινους βράχους, με κραυγές ανάκατες με συριγμούς, ενώ το στόμα του ξερνούσε φωτιά. Οι θεοί βλέποντας τον φοβήθηκαν και έφυγαν άρον άρον για την Αίγυπτο αφού πήραν μορφή ζώων!

Έτσι ο Απόλλων έγινε γεράκι ή κοράκι, ο Ερμής ίβις, ο Άρης ένα πολύ λεπιδωτό ψάρι, η Άρτεμις γάτα, ο Διόνυσος τράγος, ο Ηρακλής ελάφι, ο ‘Ηφαι­στος βόδι, η Αφροδίτη έπεσε στον Ευφράτη και έγινε ψάρι, αυτό που αργότερα οι θεοί το έκαναν αστερισμό, τους Ιχθύες. Ο Πάνας  μεταμορφώθηκε σε αιγόκερο, και δική του ιδέα, λέει, ήταν να με­ταμορφωθούν οι θεοί σε ζώα για να γλιτώσουν γι’ αυτό, αργότερα, από ευγνωμοσύνη στον Πά­να, έβαλαν στον ουρανό τον αστερισμό του Αιγόκερου.  Μόνο ο Δίας με την ατρόμητη την κόρη του, την Αθηνά, έλεγαν πως έμειναν στη θέση τους, απο­φασισμένοι να αντισταθούν. Ακόμα και για τον ίδιο τον Δία όμως είπαν μερικοί πως τότε είχε μεταμορφωθεί και αυτός σε κριάρι.

Όσο ο Τυφώνας ήταν  μακριά, ο Δίας του πετούσε κεραυνούς, όταν όμως πλησίασε  του επιτέθηκε με ένα ατσάλινο δρεπάνι και τον κυνήγησε μέχρι το όρος Κάσιος που βρίσκεται στη Συρία, το σημερινό Τζεμπέλ – έλ- Άκρα. Εκεί ξεκίνησε μια μάχη σώμα με σώμα, όμως ο Τυφώνας τον αγκάλιασε και τον ακινητοποίησε, του άρπαξε το δρεπάνι και του έκοψε τους τένοντες των χεριών και των ποδιών του Δία. Τον πήρε στον ώμο του, τον μετέφερε μέσα από τη θάλασσα μέχρι την Κιλικία και όταν έφτασε στο Κωρύκειον άντρον – έτσι λέγεται η σπηλιά όπου κατοικούσε – τον άφησε κάτω και αμέσως έκρυψε τους τένοντες, βάζοντάς τους μέσα σε ένα τομάρι αρκούδας.  Και στη συνέχεια έβαλε ένα θηλυκό δράκο, τη Δελφύνη, που είναι μισή ζώο και μισή κοπέλα. Όμως ο Ερμής και ο Αιγιπάν, μάλλον ο θεός Πάνας,  άρπαξαν κρυφά τους τένοντες και τους έβαλαν ξανά στο σώμα του Δία, χωρίς να τους δει κανείς με το εξής τέχνασμα. Ο θεός Πάνας με το μουσικό του όργανο τη «σύριγγα»,* άρχισε να παίζει με αποτέλεσμα να αποσπάσει την προσοχή της Δελφύνης και του Τυφώνα, τότε ο Ερμής βρίσκει την ευκαιρία να αρπάξει τους τένοντες και να τους δώσει στο Δία που βρίσκεται πεσμένος στο έδαφος χωρίς δυνάμεις. 

Ο Δίας αμέσως τους βάζει στη θέση του σηκώνεται και αμέσως βρίσκει τη δύναμή του. Ανέβηκε στους ουρανούς και με το άρμα του που το έσερναν φτερωτά άλογα  αρχίζει να κυνηγά τον Τυφώνα  μέχρι τη Θράκη, και έδωσε μάχη κοντά στο όρος Αίμο, βουνά ολόκληρα του έριχνε. Τα βουνά και οι κεραυνοί τον τραυμάτισαν και κύματα αίματος γέμισαν το βουνό και γι αυτό από τότε το βουνό ονομάστηκε Αίμος. Τραυματισμένος βαριά σηκώθηκε και προσπάθησε να ξεφύγει μέσα από τη θάλασσα της Σικελίας. Εκεί ο Δίας τον πρόφτασε και έριξε πάνω του την Αίτνα που βρίσκεται στη Σικελία. Είναι ένα τεράστιο  βουνό, από το οποίο ακόμα και σήμερα ξεπηδούν φλόγες, που προέρχονται, όπως λένε, από τα χτυπήματα των κεραυνών του Δία.

*Η σύριγγα είναι ένα πνευστό όργανο από οκτώ καλαμιά. Το όνομά του το οφείλεται στο όνομα της νύμφης Σύριγγα, η οποία για να αποφύγει το θεό Πάνα που την κυνηγούσε, μεταμορφώθηκε σε καλαμιά. Όμως ο Πάνας κατάφερε να πιάσει τελευταία στιγμή τα μαλλιά της.  Καθώς μεταμορφώθηκε σε καλαμιά του έμεινα στα χέρια του κάποια κομμάτια της από τα οποία έφτιαξε το μουσικό όργανο σύριγγα.             

Ερμηνείες του μύθου του Τυφώνα

Ο Τυφών ήταν η χαρακτηριστική προσωποποίηση του μετεωρολογικού φαινομένου, του τυφώνα. Ο τυφώνας, το φυσικό φαινόμενο,  με τη κίνησή του  ανασηκώνεται από τη Γη, έχοντας τα πόδια του στη γη,  στροβιλίζεται όπως τα  φίδια του μύθου, και πλατειάζοντας υψώνεται μέχρι τον ουρανό, ενώ μαύρα συνήθως σύννεφα, που φαίνονται σαν τα  κεφάλια του, να περιστρέφονται μ΄ αυτόν και να καλύπτουν όλο τον ουρανό.

Κατά τον Ησίοδο ο Τυφώνας αποτελεί την  προσωποποίηση της ηφαιστειακής έκρηξης. Άλλωστε και η και η λέξη τυφών σημαίνει « καπνός που ζαλίζει>.

Οι μεταμορφώσεις των θεών και η φυγή τους  στην Αίγυπτο, όπως μας λέει ο Λουκιανός, επινοήθηκε για να εξηγήσει τη λατρεία των θεών με μορφή ζώων στην Αίγυπτο, αλλά που υπήρχε και στον ελλαδικό χώρος σε παλαιότερες μορφές λατρείας, όπως  του ταυρόμορφου και κριαρόμορφου Δία, του τραγόμορφου Διονύσου ή Πάνα κ.’α.   

Οι Έλληνες θεοί στην Αίγυπτο:

• ·         Ο Ζευς σε κριάρι  - ο Άμμων με κεφάλι κριαριού
• ·         Ο Ερμής σε ίβιδα  – ο Θωθ  με κεφάλι ίβιδα ή γερανός
• ·         Ο Απόλλωνας σε γεράκι ή κοράκι  –ο  Ρα  με κεφάλι γερακιού
• ·         Η Άρτεμις σε γάτα – η Πάστ με κεφάλι γάτας
• ·         Ο Ηρακλής σε ελάφι -
• ·         Άρης ένα πολύ λεπιδωτό ψάρι -
• ·         Ο Ηφαι­στος βόδι -
• ·         ΟΔιόνυσος τράγος -
• ·         Ο Παν μεταμορφώθηκε σε αιγόκερο-
• ·         Η Αφροδίτη έπεσε στον Ευφράτη και έγινε ψάρι -

Μπορεί στη φυγή των θεών  στην Αίγυπτο να ‘χουν αποτυπωθεί στο μύθο και μνήμες για βιαστική φυγή ελλαδικών πληθυσμών προς την Αφρική, που θα έγινε ίσως κατά τη διάρκεια ασυνήθιστης ηφαιστειακής δραστηριότητας, όπως η τρομακτική έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας, γύρω στο 1450.