Ακροκόρινθος

Στην Κόρινθο δεσπόζει εδώ και χιλιάδες χρόνια ένα από τα μεγαλύτερα κάστρα της χώρας. Βρίσκεται στον Ακροκόρινθο, έναν βράχο ύψους 574 μέτρων που ξεπροβάλλει καταμεσής της πεδιάδας.

Σύμφωνα με τον μύθο, όταν ο Απόλλωνας ήρθε σε διαμάχη με τον Ποσειδώνα για την κυριαρχία της περιοχής, οι θεοί αποφάσισαν να κυριαρχήσει ο Ποσειδώνας στον Ισθμό και ο Απόλλωνας στον Ακροκόρινθο. Προς τιμήν του χτίστηκε ναός στην πόλη της Αρχαίας Κορίνθου, που βρισκόταν στους πρόποδες του βράχου.

Ο Απόλλωνας προσέφερε τον λόφο στη θεά Αφροδίτη για την οποία η Μήδεια έχτισε στην κορυφή του ιερό. Εκεί συνέρρεαν σκλάβες και ιερόδουλες, οι οποίες επιλέγονταν για την ομορφιά τους και προσφέρονταν από τους πιστούς ως ζωντανά τάματα στη θεά. Υπολογίζεται ότι τα αρχαία χρόνια περισσότερες από χίλιες ιερόδουλες έμεναν μόνιμα στον Ακροκόρινθο. Αργότερα, χάρη στον Σίσυφο, τον βασιλιά της Κορίνθου, δημιουργήθηκε μια υπόγεια κρήνη, η Πειρήνη. Έτσι λύθηκε το πρόβλημα λειψυδρίας στον λόφο....

Ιστορία

Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία ιδιοκτήτης της περιοχής ήταν ο θεός Ήλιος. Τα κτήματα κάτω από τον Ακροκόρινθο (όπου αργότερα κτίστηκε η Κόρινθος) τα παραχώρησε στον γιο του Αιήτη, αλλά τον Ακροκόρινθο που ήταν το προνομιούχο σημείο της περιοχής, 240 στρέμματα τον χάρισε στην θεά Αφροδίτη. Η Αφροδίτη δεν συγκινήθηκε καθόλου από αυτό το δώρο, αφού ήταν σαφώς καλύτερα στον Όλυμπο. Προς τιμήν της θεάς, έχτισε η Μήδεια ένα ναό στη κορυφή του Ακροκορίνθου. Ήταν ένα ταπεινό και λιτό κτίσμα αλλά η κατάσταση άλλαξε δραματικά όταν έφτασε εκεί το νερό. Αυτό ήταν κατόρθωμα του Σίσυφου, του παμπόνηρου βασιλιά της Κορίνθου, όταν μια φορά είδε τον Δία να απαγάγει την κόρη του Ασωπού. Είπε στον Ασωπό πού κρύβονταν, με αντάλλαγμα να λύσει το πρόβλημα λειψυδρίας στον λόφο. Έτσι ο Βράχος απέκτησε την πρώτη του κρήνη την Πειρήνη.

Ο Ακροκόρινθος οχυρώθηκε για πρώτη φορά από τον τύραννο Περίανδρο και τον πατέρα του τον Κύψελο τον 7ο-6ο αιώνα π.Χ. και σιγά-σιγά εξελίχθηκε σε Ακρόπολη. Οι Μακεδόνες τον 4ο αιώνα π.Χ. επισκεύασαν και ενίσχυσαν τα τείχη. Το 146 π.Χ. ο Ρωμαίος στρατηγός Λεύκιος Μόμμιος Αχαϊκός κατέστρεψε την Κόρινθο και την ακρόπολή της, όταν κατέλαβε την Ελλάδα. Ο Ιούλιος Καίσαρας επισκεύασε το κάστρο το 44 π.Χ..

Μία ακόμα επισκευή γίνεται τον 6ο αιώνα επί βασιλείας Ιουστινιανού και κάποιες προσθήκες παρατηρούνται μέχρι και τον 12ο αιώνα.
Το 1210 το κάστρο καταλαμβάνεται από τους Φράγκους αφού προηγουμένως ο υπερασπιστής του Λέων Σγουρός αυτοκτόνησε πηδώντας έφιππος από τα τείχη. Οι Φράγκοι πραγματοποιούν πολλές επισκευές.

Στη συνέχεια ο Ακροκόρινθος αλλάζει χέρια. Παραχωρείται διαδοχικά στις ιταλικές οικογένειες Γκραβίνα και Ατσαγιόλι για να καταλήξει τελικά, το 1395, στον Θεόδωρο Παλαιολόγο, Δεσπότη του Μυστρά που κληρονόμησε το κάστρο από τον θανόντα πεθερό του Νέριο Α’ Ατσαγιόλι, Δούκα των Αθηνών. Ο Θεόδωρος το πούλησε για οικονομικούς λόγους στους Ιωαννίτες Ιππότες που το κρατούν μέχρι το 1404 και του το επιστρέφουν.

Το 1458 ο Μωάμεθ Β' ο Πορθητής κατέλαβε το κάστρο που το υπερασπιζόταν ο Βυζαντινός Ματθαίος Ασάν. Το 1687 το κάστρο περνά στα χέρια των Ενετών οι οποίοι το επισκευάζουν και του δίνουν τη σημερινή του μορφή. Λίγα χρόνια μετά, το 1715, οι Τούρκοι πολιορκούν τον Ακροκόρινθο και τον καταλαμβάνουν. Το κάστρο παρέμεινε σε αυτούς μέχρι το 1827 οπότε και παραδόθηκε στους Έλληνες.

  Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία

Ο Ακροκόρινθος αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα σε έκταση κάστρα της Πελοποννήσου. Η περίμετρος των τειχών του φτάνει τα 3 χιλιόμετρα. Αν και η τελική μορφή του κάστρου οφείλεται σε ανακατασκευές και προσθήκες επί Τουρκοκρατίας, το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών οχύρωσης πραγματοποιήθηκε στη μεσοβυζαντινή εποχή και πιο συγκεκριμένα κατά τον 12ο αιώνα.

Η βυζαντινή οχύρωση ακολούθησε την χάραξη των αρχαίων τειχών στο φρύδι του βράχου και ενσωμάτωσε τμήματά τους που είναι ορατά μέχρι σήμερα

Στη δυτική πιο ευπρόσβλητη πλευρά του λόφου, από όπου γινόταν και η είσοδος στο κάστρο, προστέθηκε εξωτερικός περίβολος. Στο τμήμα αυτό του λόφου, ο εσωτερικός περίβολος διαμορφωνόταν σε ημικυκλικο σχήμα με δυο ισχυρούς προμαχώνες στα άκρα του, σύμφωνα με την αρχαία σχεδίαση, και ενδιάμεσα τους έξι πύργους, δυο μικρότερους και τέσσερις πιο ισχυρούς. Οι δυο κεντρικοί προστάτευαν την επιβλητική πύλη της εσωτερικής γραμμής. Ανεξάρτητοι ισχυροί πύργοι υπήρχαν και εντός του κάστρου, στη νοτιοδυτική και βορειοανατολική κορυφή του λόφου.

Στο πρώτο μισό του 15ου αιώνα., θα πρέπει επίσης να αποδοθεί και η πρώτη φάση μιας ακόμη γραμμής οχύρωσης (α΄ γραμμή οχύρωσης) που προστέθηκε στην δυτική πλαγιά του λόφου. Με την νέα αυτή προσθήκη, ο εξωτερικός βυζαντινός περίβολος μετατράπηκε στην ενδιάμεση γραμμή οχύρωσης (β΄γραμμή οχύρωσης).

Κατά την μεταβυζαντινή εποχή, επί Τουρκοκρατίας, πραγματοποιήθηκαν επισκευές σε τμήματα του κάστρου, καθώς και μετασκευές με σκοπό τον εκσυγχρονισμό της οχύρωσης σύμφωνα με τη νέα πολεμική τεχνολογία των πυροβόλων όπλων.

Στο εσωτερικό του κάστρου σώζονται ερείπια ναών (Αγ. Δημήτριος, τρίκλιτη ενετική βασιλική, τζαμιά με μιναρέ) κρήνες, υπόγεια βυζαντινή δεξαμενή με πεσσούς και καμάρες από πλίνθους, πηγή Άνω Πειρήνης με δύο υπόγειους θολοσκεπείς χώρους, ναός της Αφροδίτης 5ου -4ου π.Χ. αι.) με μεταγενέστερες διαδοχικές κατασκευές κ.ά.

Στη ΝΔ πλευρά του κάστρου ορθώνεται ο διώροφος φράγκικος πύργος-παρατηρητήριο με βαθμιδωτή βάση και ένα παράθυρο-πολεμίστρα.Ο κάτω όροφος ήταν δεξαμενή.

Στις βόρειες υπώρειες του λόφου Ακροκορίνθου, βρίσκονται τα ερείπια της Αγοράς της αρχαίας πόλης της Κορίνθου με μνημειακά κτίσματα (ιερά, κρήνες, ωδείο, θέατρο, καταστήματα, την πλακόστρωτη οδό Λεχαίου, τον επιβλητικό αρχαϊκό ναό του Απόλλωνα και το Μουσείο.

Στην αρχαιότητα η Ακροκόρινθος συνδεόταν με την πόλη και το λιμάνι Λεχαίου με τα Μακρά Τείχη.

Κρήνη της Άνω Πειρήνης Ακροκόρινθος

Μύθος πρώτος
Ο Ασωπός δημιούργησε την κρήνη στον Ακροκόρινθο, ως αντάλλαγμα της πληροφορίας που έδωσε ο Σίσυφος, για την αρπαγή από το Δία της κόρης του Αίγινας.
Μύθος δεύτερος
Ο Πήγασος δημιούργησε την κρήνη στον Ακροκόρινθο, μ΄ ένα δυνατό κτύπημα της οπλής του.
Μύθος τρίτος
Η Πειρήνη ήταν κόρη του Ασωπού. Η Πειρήνη έκανε δύο παιδιά με τον Ποσειδώνα, το Λέχη και τον Κεγχρία, που έδωσαν τα ονόματά τους στους δύο λιμένες της Αρχαίας Κορίνθου. Η Άρτεμη σκότωσε άθελά της τον Κεγχρία στο κυνήγι. Η Πειρήνη έκλαψε πολύ για το χαμό του γιου της και από τα δάκρυά της δημιουργήθηκε η κρήνη. Η κρήνη βρίσκεται νότια του ναού της Αφροδίτης στον Ακροκόρινθο (Ηρόδοτος, V-52).

 







 

 

 


 

ΠΗΓΕΣ:
http://odysseus.culture.gr

http://www.mixanitouxronou.gr

http://www.kastra.eu

https://www.archaiologia.gr