Ανθηδών, αρχαία βοιωτική πόλη

Στη Βοιωτία, αριστερά του Ευρίπου είναι το λεγόμενο Μεσσάπιο όρος και υπ’ αυτό, στην παραλία, βρίσκεται η βοιωτική πόλη Ανθηδών, όπως αναφέρει ο Παυσανίας στα Βοιωτικά. Το Μεσσάπιο όρος, ο σημερινός Χτυπάς,  φτάνει ως τη λίμνη Τρεφία ή Παραλίμνη.

Για να επισκεφτεί κάποιος σήμερα την αρχαία Ανθηδόνα και συγκεκριμένα το λιμάνι της  που σώζετε θα πρέπει να πάρει τον επαρχιακό δρόμο Μουρικίου –Δροσιάς και κοντά στο χωριό Λουκίσσια θα πρέπει να κατευθυνθεί στην παραλία (google maps :  38.4962901,23.454321).

Υπάρχουν δύο εκδοχές για την ονομασία της πόλης σύμφωνα με τον Παυσανία τον περιηγητή. Ονομάστηκε έτσι από μια νύμφη με το όνομα Ανθηδόνα ή από τον Άνθα τον γιο του θεού Ποσειδώνα και της Αλκυόνης, της κόρης του τιτάνα Άτλαντα.

Η Ανθηδόνα, αρχαία μικρή πόλη με δενδρόφυτη αγορά, στοές, ιερά και κατοίκους που επιδίδονταν αποκλειστικά στην αλιεία και τη ναυπηγική. Η περιοχή έχει κατοικηθεί από τους Μυκηναϊκούς (16ος -12ος αι. π.Χ.) μέχρι τους Πρωτοχριστιανικούς χρόνους (6ος αι. μ.Χ.) και ίσως και αργότερα.
Σώζονται επί τόπου τμήματα τειχών που περιβάλλουν μικρό λόφο, και φθάνουν μέχρι το λιμένα, κατάλοιπα του οποίου είναι ορατά επί της παραλίας και εντός της θάλασσας.  

Η Ανθηδόνα ήταν πλούσια και ευημερεύουσα πόλη, με όμορφα μνημεία και κυρίως πολύ σπουδαία ναυπηγεία αφού κατά τον Πελλοπονησιακό πόλεμο και επί Θηβαϊκής ηγεμονίας παρατηρείται οικονομική άνθιση της Βοιωτίας και των γύρο περιοχών. Η Ανθηδόνα ήταν παρούσα και στην Τρωϊκή εκστρατεία όπως αναφέρει και ο Όμηρος και έχει μακρά και αξιόλογη ιστορία.

Ένας από τους σπουδαιότερους λόγους ευημερίας της πόλης ήταν τα εργαστήρια βαφικής που διέθετε, όπου παρασκευάζονταν η πορφύρα και τα περίφημα και πανάκριβα πορφυρά ενδύματα. Η πορφύρα παραγόταν από τον βρασμό οστράκων τα οποία αφθονούσαν στην περιοχή και οι κάτοικοι ήταν εξειδικευμένοι στην αλιεία αυτών των οστράκων που τους προσέφερε ένα σπουδαίο εισόδημα.

Η υπερβολική αλίευση ή ίσως και κάποια ασθένεια είχε σαν αποτέλεσμα την εξαφάνιση αυτών τον κοχυλιών και σήμερα μόνο κάποια απομεινάρια τους βρίσκουμε διάσπαρτα στις γύρω παραλίες.

Πρώτη αναφορά για την πόλη κάνει ο Όμηρος στην Ιλιάδα και συγκεκριμένα στην ραψωδία Β’, στον κατάλογο των πλοίων. Μάλιστα ο Όμηρος της δίνει το προσωνύμιο “εσχατόωσαν” που σημαίνει η πιο απομακρυσμένη από γεωγραφικής άποψης πόλη των Βοιωτών προς τον βόρειο Ευβοϊκό κόλπο. Η Ανθηδόνα αποτελούσε το λιμάνι (επίνειον) των Θηβών στον βόρειο Ευβοϊκό.

Με τις ανασκαφές που έχουν πραγματοποιηθεί έχουν βρεθεί σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα, μεταξύ των οποίων ναοί των Καβείρων, της θεάς Δήμητρας και της Περσεφόνης. Επίσης κοντά στο λιμάνι της πόλης έχει βρεθεί και παλαιοχριστιανική βασιλική εκκλησία, των υστερορρωμαϊκών χρόνων η οποία πιθανότατα διαδέχτηκε προγενέστερο λατρευτικό κτίριο στο χώρο. 

Σύμφωνα με τον Παυσανία στο μέσον της πόλης υπήρχε  Καβείριο ιερό με άλσος γύρω, και κοντά σε αυτό ναός της Δήμητρας και της Κόρης με αγάλματα μαρμάρινα. Υπήρχε και ιερό του Διονύσου με λατρευτικό άγαλμά του μπροστά στην πόλη, προς το μέρος της στεριάς.  Πλησίον υπήρχαν οι τάφοι των γιων της Ιφιμέδειας και του Αλωέα, τους οποίους θανάτωσε ο Απόλλωνας, όπως αναφέρουν στα ποιήματά τους ο Όμηρος και ο Πίνδαρος.

 Κοντά στην Ανθηδόνα, στη θάλασσα ήταν του Γλαύκου το πήδημα – ο Γλαύκος ήταν ψαράς και έφαγε το βότανο που τον έκανε θαλασσινό δαίμονα και προλέγει τα μέλλοντα στους ανθρώπους.   Ήταν ένα είδος Τρίτωνα, από την μέση και πάνω άνδρας και από την μέση και κάτω ψάρι.

Σύμφωνα με τον Αθήναιο, αρχαίος Έλληνας βιολόγος, φυτολόγος, ζωολόγος, γαστρονόμος, διαιτολόγος, ρήτορας και γραμματικός από την Ναυκράτιδα της Αιγύπτου, ο Γλαύκος κυνηγούσε στα βουνά της Αιτωλίας όπου έπιασε ένα λαγό, τον οποίο έφερε  αναίσθητο κοντά σε πηγή όπου τον έτριψε με ένα φυτό που έτυχε να βρει εκεί κοντά. Ο λαγός ζωντάνεψε και ο Γλαύκος κατάλαβε ότι το φυτό αυτό είχε ασυνήθιστη δύναμη. Έφαγε ο ίδιος και ένιωσε να γίνεται θεός, έπεσε στη θάλασσα και από τότε τιμάται από τους ναυτικούς και ως προστάτης σε κινδύνους και ως μαντικός θεός.  

Σώζεται αρχαίο νόμισμα που φέρει στη μία όψη του τη μυθολογική παράσταση του Γλαύκου στο αρχαιολογικό Μουσείο Χαλκίδας.

 Το λιμάνι της Ανθηδόνας ήταν ευρύχωρο για τα δεδομένα της εποχής, διέθετε ακόμα και δύο λιμενοβραχίονες κτισμένους με κυβόλιθους, το στόμιο των οποίων μπορούσε να κλείνει με αλυσίδα με σκοπό τη προστασία του λιμένος από εχθρικές επιδρομές, όπως επίσης και από τους ισχυρούς βοριάδες. Στα βόρεια τα δυτικά και τα νότια υπάρχουν αποβάθρες μήκους 370μ. περίπου.

αρχαίος λιμενοβραχίονας 

Οι ορατές σήμερα κατασκευές του λιμανιού χρονολογούνται στα χρόνια του Ιουστινιανού ή μέχρι τον 7ο αι. μ.Χ. Πιθανότατα όμως ο λιμένας πρέπει να χρονολογηθεί ήδη από την Κλασική ή Ελληνιστική περίοδο.

Στο λιμάνι της πόλης ναυπήγησε ο Επαμεινώνδας τα πλοία που επιχείρησαν να καταστρέψουν την Αθήνα.

Ο ένας από τους δυο λμενοβραχίονες

Η πόλις επήλθε σε παρακμή κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής περιόδου, λόγω των επιδρομών πειρατών. Αυτό ανάγκασε τους κατοίκους της να αποτραβηχτούν προς το εσωτερικό και συγκεκριμένα στις βόρειες υπώρειες του όρους Μεσσάπιο  και να ιδρύσουν έναν κτηνοτροφικό οικισμό που αποτέλεσε τον πυρήνα της σημερινής κοινότητας των Λουκισίων. Κατά τη μετάβασή τους από την παραλία στις υπώρειες του όρους μετέφεραν οικοδομικό υλικό από τα προγενέστερα κτίσματα με το οποίο εν μέρει χτίστηκε ο μικρός ναός του Αγ. Γεωργίου ευρισκόμενος σήμερα έξω από το χωριό Λουκίσια.

Από την Ανθηδόνα καταγόταν και η αρχαία  λυρική ποιήτρια Μύρτιδα.  

 Ανθηδών ήταν αρχαία ελληνική πόλη της παραλιακής Παλαιστίνης. 

Η πόλη ιδρύθηκε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους με αποίκους από την Ανθηδόνα της Βοιωτίας. Βρισκόταν μεταξύ της Γάζας και της Ασκαλώνος και χρησίμευε ως επίνειο της πρώτης. Κυριολεκτικά σημαίνει "ανθισμένη πόλη". Ως ελληνική πόλη διέθετε αγορά και ναούς, αφιερωμένους στην αλιεία και στη ναυπηγική τέχνη. Διέθετε Βουλή των 500 ατόμων με δικό της στρατό και επικεφαλής έναν στρατηγό.

Κατά τον 1ο αιώνα π.Χ ο αρχηγός των Ιουδαίων Αλέξανδρος Ιανναίος την κατέλαβε και την κατέστρεψε. Το 64 π.Χ. ο Πομπήιος την απελευθέρωσε και ξαναχτίστηκε από τον διάδοχό του Γαβίνιο. Η πόλη πέρασε στα χέρια της Κλεοπάτρας και ύστερα στον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Αύγουστο, ο οποίος την παραχώρησε στον βασιλιά της Ιουδαίας Ηρώδη. Πρόκειται για τη σημερινή ισραηλινή πόλη Τελ Μπακχίγια.

Στον αρχαιολογικό της χώρο υπάρχουν ψηφιδωτά και κίονες από τους Ρωμαϊκούς και Βυζαντινούς χρόνους.

Κατά τον 1ο αιώνα π.Χ ο αρχηγός των Ιουδαίων Αλέξανδρος Ιανναίος την κατέλαβε και την κατέστρεψε. Το 64 π.Χ. ο Πομπήιος την απελευθέρωσε και ξαναχτίστηκε από τον διάδοχό του Γαβίνιο. Η πόλη πέρασε στα χέρια της Κλεοπάτρας και ύστερα στον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Αύγουστο, ο οποίος την παραχώρησε στον βασιλιά της Ιουδαίας Ηρώδη. Πρόκειται για τη σημερινή ισραηλινή πόλη Τελ Μπακχίγια. Στον αρχαιολογικό της χώρο υπάρχουν ψηφιδωτά και κίονες από τους Ρωμαϊκούς και Βυζαντινούς χρόνους....

Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/to-limani-me-tis-ekato-triireis-poy-paramenei-idio-apo-tin-archaiotita-poia-itan-i-quot-anthismeni-poli-quot-poy-egine-diasimi-se-olo-ton-elliniko-kosmo-logo-ton-kochylion-drone/

Κατά τον 1ο αιώνα π.Χ ο αρχηγός των Ιουδαίων Αλέξανδρος Ιανναίος την κατέλαβε και την κατέστρεψε. Το 64 π.Χ. ο Πομπήιος την απελευθέρωσε και ξαναχτίστηκε από τον διάδοχό του Γαβίνιο. Η πόλη πέρασε στα χέρια της Κλεοπάτρας και ύστερα στον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Αύγουστο, ο οποίος την παραχώρησε στον βασιλιά της Ιουδαίας Ηρώδη. Πρόκειται για τη σημερινή ισραηλινή πόλη Τελ Μπακχίγια. Στον αρχαιολογικό της χώρο υπάρχουν ψηφιδωτά και κίονες από τους Ρωμαϊκούς και Βυζαντινούς χρόνους....

Διαβάστε όλο το άρθρο: http://www.mixanitouxronou.gr/to-limani-me-tis-ekato-triireis-poy-paramenei-idio-apo-tin-archaiotita-poia-itan-i-quot-anthismeni-poli-quot-poy-egine-diasimi-se-olo-ton-elliniko-kosmo-logo-ton-kochylion-drone/

  αρχαίες αποβάθρες

 

Ό,τι απέμεινε από τ' αρχαία κτίσματα δίπλα στη θάλασσα 

 

πηγή video: χρήστος Δεμέτης news247