Χαιρώνεια (συνάντηση 18-5-2018)

Το αρχικό της όνομα το οφείλει στην κόρη του Αίολου, την Άρνη. Αργότερα μετονομάστηκε Χαιρώνεια από τον Χαίρωνα, το φοβερό αλογοδαμαστή που γεννήθηκε από την πανέμορφη Θηρώ και τον Απόλλωνα.

Στο βραχώδες ύψωμα του Πετραχού αναφέρει ο περιηγητής Παυσανίας ότι η Ρέα ξεγέλασε τον Κρόνο και του έδωσε να καταπιεί μια σπαργανωμένη πέτρα αντί του Δία που είχε γεννήσει πριν από λίγο στη σπηλιά της Δίκτης.

Την αρχαία εποχή  η Χαιρώνεια ήταν ονομαστή για τα πολύτιμα μύρα που έφτιαχναν βράζοντας λουλούδια κρίνου, νάρκισσου και ίριδας με λίπος ζωικό και κερί από μέλισσες. Αυτά τα θεσπέσια αρώματα είχαν θεραπευτικές ιδιότητες, γιάτρευαν τους ανθρώπους από τους πόνους. Με το μύρο που έφτιαχναν από τριαντάφυλλα, αν κανείς άλειβε τα ξύλινα αγάλματα, το ξύλο δεν σάπιζε ποτέ.

Ναός Κοίμησης της Θεοτόκου με το θρόνο του Πλούταρχου;

Οι αρχαίοι Χαιρωνείς τιμούσαν ιδιαίτερα το σκήπτρο, που ο Όμηρος λέει ότι το έφτιαξε ο Ήφαιστος για το Δία. Ο Ερμής πήρε το σκήπτρο από το Δία και το έδωσε στον Πέλοπα. Ο Πέλοπας το άφησε στον Ατρέα, ο Ατρέας στο Θυέστη και από το Θυέστη το πήρε ο Αγαμέμνονας.

Αυτό ήταν το σκήπτρο που λάτρευαν και το ονόμαζαν Δόρυ. Το σκήπτρο βρέθηκε στα σύνορα των Χαιρωνέων και των Πανοπέων της Φωκίδας και λέγεται ότι μαζί με το σκήπτρο οι Φωκείς βρήκαν και χρυσάφι και ότι οι Χαιρωνείς προτίμησαν το σκήπτρο από το χρυσάφι.  Στη Χαιρώνεια δεν υπήρχε ναός με σκήπτρο, αλλά κάθε χρόνο ο ιερέας το φιλοξενούσε σε κάποιο οίκημα. Εκεί γίνονταν θυσίες και κοντά του υπήρχε ένα τραπέζι γεμάτο με κάθε είδους κρέατα και γλυκά.

Το αρχαίο θέατρό της είναι σκαλιστό πάνω στο βράχο του Πετραχού και  ήταν αφιερωμένο στο Απόλλωνα Δαφνηφόρο και την Αρτέμιδα Σοωδίνα, σύμφωνα με μία αναθηματική επιγραφή. Στο θέατρο αυτό παρακολουθούσαν οι αρχαίοι Χαιρωνείς θεατρικές παραστάσεις των μεγάλων δραματουργών και κωμωδών της αρχαιότητας ή άκουγαν σπουδαία ποιητικά κείμενα, λόγους σοφών ανδρών και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Στην αρχική, κλασική του μορφή, είχε ευθύγραμμο κοίλο και 8 σειρές εδράνων, ενώ στα ελληνιστικά χρόνια απέκτησε καμπύλο κοίλο και 15 σωζόμενες σειρές εδράνων.

Πάνω από το θέατρο δεσπόζει η ακρόπολη της Χαιρώνειας. 

Άρχισε να κατασκευάζεται από το β΄μισό του 5ου π.Χ. αι. ή τον 4ο π.Χ. αι. και ολοκληρώθηκε στα ρωμαϊκά χρόνια. Επάνω στις πέντε κορυφές του οι αρχαίοι Χαιρωνείς είχαν υψώσει πέντε πύργους. Σε μερικά σημεία το τείχος έχει πλάτος ένα μέτρο και σε άλλα δυο μέτρα. Η είσοδος τοποθετείται στην ανατολική πλευρά του. Λένε πως σε μια σπηλιά του Κάστρου συνήθιζε να πηγαίνει ο Πλούταρχος όπου έγραφε τα έργα του.

Το 338 π.Χ. έγινε η μάχη της Χαιρώνειας μεταξύ Μακεδόνων και κυρίως Αθηναίων – Θηβαίων. Αρχαιολογικές ανασκαφές κοντά στο πεδίο της μάχης, στην περιοχή κάτω από το Λιοντάρι της Χαιρώνειας, αποκάλυψαν 254 σκελετούς ανδρών, πιθανά τους νεκρούς του Ιερού Λόχου. Από αυτούς, δύο είχαν αποτεφρωθεί και οι υπόλοιποι απλά ενταφιαστεί.

Το λιοντάρι της Χαιρώνειας  είναι το μνημείο που έφτιαξαν οι Θηβαίοι για να τιμήσουν τα άξια παλικάρια τους, τους Ιερολοχίτες που έπεσαν κατά τη μάχη με τους Μακεδόνες. Το λιοντάρι έχει ύψος 5,5 μ. και 3 μ. η κυκλική του βάση.

Στο εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής

Περνάμε τη ρεματιά του Αίμωνα και συναντάμε το εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής το οποίο είναι κτισμένο πάνω στο ναό του Ηρακλή ή του Θουρίου Απόλλωνα κατά τον Ραγκαβή.

Ήταν ένας μεγάλος ναός με μήκος 30 μέτρα και πλάτος 12 μέτρα. Ολόγυρα στο έδαφος υπάρχουν πιεσμένοι κίονες μήκους 3,5 μ. και διαμέτρου 0,43 μ. και γλυπτά κιονόκρανα.

Ήταν ναός των Μουσών

Παίρνοντας το δρόμο Χαιρώνειας - Μονή Λυκούρεση  στο 2ο χιλιόμετρο περίπου στα δεξιά βρίσκεται ένα  εξωκλήσι που οικοδομήθηκε πάνω στο ναό των Μουσών. Στους τοίχους του έχουν εντοιχιστεί πολλές αρχαίες πέτρες. Έξω από το εξωκλήσι και μέσα στα χορτάρια κείτεται ένα " ξεχασμένο" κιονόκρανο  μάρτυρας μιας άλλης εποχής.

                 Κρήνη με αρχαίεςπέτρες λίγο πριν το θέατρο

Αρχαιολογικό μουσείο Χαιρώνειας

Μουσείο Εικονικής Πραγματικότητας μάχης Χαιρώνειας