Τα Θεοφάνια: οι καθαρμοί των αρχαίων και οι αγιασμοί.

Λίμνη Ρειτών η Κουμονδούρου

Οι  πρόγονοί μας τελούσαν το Τελουργικό του καθαρμού στα ποτάμια της χώρας μας. Οι υποψήφιοι προς μύηση  στα Ελευσίνια Μυστήρια περνούσαν από το στάδιο του καθαρμού στον Ιλισό και Κηφισό ποταμό. Για την μετάβαση από την Αθήνα στην Ελευσίνα είναι ο ίδιος ακριβώς δρόμος που ακολουθούσαν οι πρόγονοί μας. Η πομπή ξεκινούσε από την Ακρόπολη, από όπου έπαιρναν το άγαλμα του Διονύσου  και κατέληγε στην Ελευσίνα. Προπορεύονταν οι «πεπλοφόρες» νεαρές παρθένες και ακολουθούσαν οι Μύστες με το άγαλμα. Στη διασταύρωση του δρόμου με τον Κηφισό  γινόταν ετελείτο το μυστήριο του Καθαρμού, τελετουργικό ανάλογο με τη βάπτιση  του Ιησού στον Ιορδάνη. Επίσης καθαρμοί γινόταν τόσο στη θάλασσα όσο και στη λίμνη των Ρειτών, εκεί   που σήμερα πέφτουν τα απόβλητα των Ελληνικών Πετρελαίων, στο Σκαραμγκά. 

Υπήρχε συνήθεια στην αρχαιότητα να ραντίζονται τα άτομα,  τα σπίτια αλλά και άλλους χώρους, προκειμένου να καθαρθούν χρησιμοποιώντας κλωνάρια βασιλικού. Οι πρόγονοί μας δεν υπέβαλλαν μόνο τους εαυτούς τους σε καθαρμό στη θάλασσα αλλά με αυτήν αγίαζαν τα αγάλματα, και τα ιερά τους σκεύη. Αυτό γίνεται και σήμερα σε πολλά μέρη της Ελλάδας, μετά τη ρίψη του σταυρού στη θάλασσα ή στα ποτάμια, οι γυναίκες παίρνουν αγιασμένο νερό και πλένουν τα ιερά τους σκεύη, εικόνες, σταυρούς…Το έθιμο αυτό κρατά από την αρχαιοελληνική γιορτή των Ιερών Πλυντηρίων όπου γινόταν κατάδυση του ιερού ξόανου της θεάς Αθηνάς, με πανηγυρική πομπή στην ακτή του Φαλήρου.